Dziedziczenie gospodarstwa rolnego to obszar specjalizacji, którą zajmuje się Prawnik Hodowcy. Pomagamy w zrozumieniu przepisów dotyczących dziedziczenia i przekazywania gospodarstw rolnych na rzecz potomków hodowców.
Pomoc prawna przy sprawach związanych z dziedziczeniem gospodarstwa rolnego. Wiedza i doświadczenie Prawnika Hodowcy umożliwia hodowcom przekazanie swojego majątku na rzecz potomków i zachowanie ciągłości prowadzonej przez siebie działalności.
Prawnik Hodowcy, jako specjalista w prawie rolnym posiada wiedzę na temat przepisów dotyczących dziedziczenia gospodarstw rolnych, wymagań formalnych oraz procedur prawnych związanych z prowadzeniem dziedziczenia.
W ramach bieżącej obsługi prawnej, zajmujemy się działaniami z zakresu:
Właściwe żywienie zwierząt jest kluczowe dla zdrowia drobiu i sukcesu hodowli. Niestety, czasami zdarza się, że hodowca może nabyć wadliwą paszę, co może prowadzić do problemów zdrowotnych u drobiu czy strat
Już od dawna właściciele gospodarstw rolnych borykali się z problemem sprawnego przekazania gospodarstwa następcy. Zwłaszcza, jeśli chcieli przekazać komuś spoza rodziny. Fundacja rodzinna może być dobrym sposobem
Jak co roku o tej porze rozpoczął się sezon na wystąpienie wysoce zjadliwej grypy ptaków. I jak co roku – przy postępowaniu w sprawie zwalczania choroby zakaźnej zwierząt – występuje wiele problemów
Telefon komórkowy
Tel/Fax
77 453 92 83
Adres email
Address
Katowicka 67/2, 45-061 Opole
Skype
SLM Adwokaci
Prawnik Hodowcy w social media
Prawo spadkowe potrafi być dosyć skomplikowane. Sytuację najczęściej komplikuje śmierć kolejnych osób uprawnionych do dziedziczenia, czy też brak wiedzy o potencjalnych osobach, które mogłyby dziedziczyć.
Dodatkowo, sytuacja może się jeszcze bardziej skomplikować, gdy w skład spadku wchodzą takie jego składniki, które w sytuacji dziedziczenia, podlegają różnym regulacjom prawnym, np. właśnie gospodarstwo rolne. O tym jak przebiega dziedziczenie gospodarstwa rolnego, będzie w tym wpisie.
Za gospodarstwo rolne uważa się grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą, oraz prawami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego.
Innymi słowy, gospodarstwem rolnym będą pola uprawne, lasy, budynki gospodarcze, zwierzęta, a także sprzęt wykorzystywany w produkcji np. rolnej lub hodowlanej – jeżeli będą funkcjonalnie połączone oraz wykorzystywane do wspólnego gospodarowania. Przykładami gospodarstw rolnych mogą być między innymi typowe pola uprawne, fermy, hodowle bydła, czy też trzody chlewnej.
Odpowiedź na to pytanie jest bardzo prosta – to zależy:)
Na podstawie obecnie obowiązujących przepisów, do spadku można zostać powołanym na dwa sposoby:
Jeżeli w skład majątku spadkodawcy wchodziło gospodarstwo rolne i zostawił on po sobie ważny testament, to mamy do czynienia z najprostszą sytuacją, ponieważ gospodarstwo rolne będzie dziedziczyć osoba wskazana przez spadkodawcę.
Problem może pojawić się wtedy, gdy spadkodawca nie zostawił po sobie testamentu lub został on uznany za nieważny i trzeba korzystać z przepisów ustawy Kodeks Cywilny.
W obecnym stanie prawnym istotne znaczenie dla kwestii dotyczących dziedziczenia gospodarstw rolnych ma wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 31 stycznia 2001 r.
W wyroku tym rozstrzygnięto, że przepisy Kodeksu Cywilnego, które uzależniały możliwość dziedziczenia gospodarstwa rolnego od spełnienia określonych w ustawie warunków są niezgodne z Konstytucją RP.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego sprawił, że od dnia 14 lutego 2001 r. (data publikacji wyroku) można mówić o istnieniu dwóch odrębnych porządków prawnych regulujących dziedziczenie spadków, w których skład wchodzi gospodarstwo rolne.
Pierwszy porządek prawny dotyczy spadków otwartych do dnia 14 lutego 2001 r., tj. sprzed dnia publikacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego. Zgodnie z tym porządkiem, do dziedziczenia spadków po osobach zmarłych do dnia 14 lutego 2001 r. należy stosować ogólne zasady dziedziczenia z pewnymi zmianami.
Powyższe oznacza, że w sytuacji kiedy nie mamy do czynienia z dziedziczeniem testamentowym, a dziedziczenie odbywać się będzie na podstawie przepisów ustawy, to kluczowe znaczenie będzie mieć powierzchnia danego gospodarstwa rolnego, które wchodziło w skład majątku spadkodawcy. Jeżeli gospodarstwo rolne jest nie większe niż 1 ha powierzchni, to w takiej sytuacji nie występują żadne ograniczenia w dziedziczeniu.
Jeżeli natomiast gospodarstwo rolne podlegające dziedziczeniu ma powierzchnię większą niż 1 ha, to w takiej sytuacji obowiązywać będą wymogi z art. 1059 kodeksu cywilnego, tj. spadkobierca w chwili śmierci spadkodawcy będzie musiał spełniać co najmniej jeden z poniższych wymogów:
1) stale pracuje bezpośrednio przy produkcji rolnej albo
2) maja przygotowanie zawodowe do prowadzenia produkcji rolnej, albo
3) jest małoletni bądź też pobiera naukę zawodu lub uczęszcza do szkół, albo
4) jest trwale niezdolny do pracy.
Ustalanie, który z potencjalnych spadkobierców jest uprawniony do dziedziczenia gospodarstwa rolnego należy rozpocząć od przepisów dotyczących dziedziczenia na zasadach ogólnych (art. 931-400 Kodeksu Cywilnego), tzn. od ustalenia, który z członków rodziny spadkodawcy jest w pierwszej kolejności uprawniony do dziedziczenia.
I tak, w pierwszej kolejności po spadkodawcy dziedziczą jego dzieci oraz małżonek. I to od tej grupy osób należy rozpocząć poszukiwania potencjalnego spadkobiercy lub spadkobierców gospodarstwa rolnego, który spełniać będzie choć jeden z wyżej wskazanych w pkt 1-4 wymogów.
Jeżeli żadna z powyższych osób nie spełnia wymogów uprawniających do dziedziczenia gospodarstwa rolnego, to należy przejść do kolejnego przepisu Kodeksu Cywilnego, tj. do art. 932, który wskazuje, iż drugą grupę osób potencjalnie mogących dziedziczyć po spadkodawcy są jego małżonek oraz rodzice.
Jeżeli także żadna z tych osób nie może dziedziczyć gospodarstwa po spadkodawcy, to należy przejść do kolejnego przepisu Kodeksu Cywilnego i także zbadać, czy dana osoba spełnia którykolwiek z powyżej wskazanych wymogów.
Istnieje jednak możliwość, że żadna z osób będąca potencjalnym spadkobiercą nie spełni któregokolwiek z czterech powyżej wskazanych wymogów. W takiej sytuacji ustawodawca wskazał, iż jeżeli ani małżonek spadkodawcy, ani żaden z jego krewnych powołanych do dziedziczenia z ustawy nie odpowiada warunkom przewidzianym dla dziedziczenia gospodarstwa rolnego, to gospodarstwo dziedziczą spadkobiercy na zasadach ogólnych.
Oznacza to tyle, że znów przechodzimy do I grupy osób uprawnionych do dziedziczenia, tj. do sprawdzenia, czy spadkodawca miał małżonka lub dzieci. Gdyby spadkodawca nie miał ani małżonka ani dzieci, to dopiero wtedy przechodzimy do kolejnej grupy osób uprawnionych do dziedziczenia i tak dalej.
Drugi porządek prawny dotyczy spadków otwartych dnia 14 lutego 2001 r. lub później, co do których należy stosować ogólne zasady dziedziczenia z pewnymi zmianami.
Z powyższego wynika, że od dnia ogłoszenia wyroku Trybunału Konstytucyjnego nie obowiązują ograniczenia w zakresie ustawowego i testamentowego dziedziczenia gospodarstw rolnych, a krąg spadkobierców jest ustalany na podstawie ogólnych zasad dziedziczenia.
Sąd nie musi wówczas badać, czy w skład spadku wchodzi gospodarstwo rolne, a w postanowieniu o stwierdzeniu nabycia spadku nie wymienia się oddzielnie spadkobierców gospodarstwa rolnego oraz ich udziałów w tym gospodarstwie i w pozostałej części spadku.
Najprostszym sposobem na uniknięcie w przyszłości problemów związanych z ustaleniem, kto będzie dziedziczył gospodarstwo rolne, będzie wcześniejsze uregulowanie tej kwestii w testamencie. Bowiem dziedziczenie gospodarstwa rolnego na podstawie ważnie sporządzonego testamentu nie będzie się różniło od dziedziczenia innych składników majątkowych danego spadkodawcy.
Jeżeli jednak dziedziczenia ma się odbyć na podstawie przepisów ustawy, to o tym jakie przepisy dotyczące dziedziczenia znajdą zastosowanie w konkretnej sprawie decydować będzie data otwarcia spadku, tj. data śmierci spadkodawcy.
W sytuacji, kiedy otwarcie spadku nastąpiło do dnia 14 lutego 2001 r., to dziedziczenie gospodarstwa rolnego, którego powierzchnia przekracza 1 ha na zasadach ogólnych, tj. bez testamentu, wymaga, aby którykolwiek ze spadkobierców spełnił co najmniej jeden ważny warunek – stałej bezpośredniej pracy przy produkcji rolnej, posiadania przygotowania zawodowego do prowadzenia produkcji rolnej, posiadania statusu osoby małoletniej, pobierania nauki zawodu, uczęszczania do szkół albo bycia trwale niezdolnym do pracy.
Jeżeli żaden z krewnych zmarłego nie będzie spełniać choć jednej z wyżej wskazanych, to dziedziczenie nastąpi na zasadach ogólnych.
Natomiast, jeżeli spadek został otwarty dnia 14 lutego 2001 r. lub później, to w takiej sytuacji nie obowiązują ograniczenia w zakresie ustawowego i testamentowego dziedziczenia gospodarstw rolnych, a krąg spadkobierców jest ustalany na podstawie ogólnych zasad dziedziczenia. Czyli najpierw małżonek razem z dziećmi, itd.
